Edibles in de coffeeshop

Edibles in de coffeeshop

Edibles, eetbare cannabisproducten. In Amerika bestaat een groot deel van de legale cannabisconsumptie uit edibles in allerlei soorten en maten. In Nederland is spacecake geen onbekend fenomeen en groeit de behoefte aan een breder aanbod van edibles.

Het ontwikkelen van eetbare cannabisproducten (edibles) kan een grote rol vervullen bij de overstap naar het consumeren van cannabis zonder tabak. De populariteit van het roken van tabak is tanende. Door de groeiende afkeer van tabak neemt het eten en drinken van cannabisproducten toe. Het probleem met edibles is echter dat lang niet alle gemeenten de verkoop ervan toestaan in coffeeshops. Dat verschilt per stad.

Opiumwet

Candies, toffees, lolly’s, winegums, cakes, cookies, brownies, drinks en nog heel veel meer lekkernijen met THC mogen in de dispensaries in de VS en Canada gewoon worden verkocht en vinden daar gretig aftrek. In Nederland worden in de gemeenten waar edibles zijn toegestaan nu nog vooral spacecake en brownies verkocht. In een stad als Amsterdam – waar de verkoop van spacecake wordt gedoogd - moeten die ‘spacerijen’ wel op een specifieke manier zijn bereid: met gemalen wiet en niet met wietboter. Wietboter wordt gezien als een soort hennepolie (een concentraat). De Opiumwet verbiedt hennepolie expliciet, al is de wet niet heel duidelijk over welke bewerkingsvormen van wiet nou wel of niet zijn toegestaan. Achter de weerstand die de wetgever heeft tegen hennepolie zit de gedachte dat olie met geconcentreerde THC zó sterk is dat het als een harddrug wordt gezien. Daarom werd het in 1976 op Lijst I van de Opiumwet gezet (op die lijst staan de drugs met een onaanvaardbaar risico). Hasj en wiet staan in de wet op Lijst II. Ze worden beschouwd  als middelen met ‘een aanvaardbaar risico voor de Volksgezondheid’. Het feit dat ‘hennepolie’ (waarbij extracten door justitie ook voor hennepolie worden aangezien) op Lijst I staat, maakt het produceren van goede edibles uitdagend. De verboden THC-extracten zijn immers een bruikbaar ingrediënt bij het bereiden van edibles met een exacte hoeveelheid THC.

De Hoge Raad sprak zich in 2011 uit over spacecake. Zij beschouwt wietboter (waarin de pure THC is opgelost) als een extract, waarmee het dus een Lijst I product is. Dat betekent dat producten die bereid zijn met cannabisboter verboden zijn. Cake bereid met gemalen wiet mag volgens de Hoge Raad weer wel. Maar het verschil in eindproduct tussen beide bereidingswijzen is vaak niet te zien.

Geen continue kwaliteit

Edibles bevinden zich dus in de schemerzone van de wet. Een enkele Nederlandse coffeeshop zoekt de grenzen van de wet op door ook spacecandies en andere edibles dan ‘grootmoeders spacecake’ te verkopen. Maar de meeste coffeeshopondernemers durven hun vergunning niet op het spel te zetten door het verkopen van dit soort producten. Daarnaast speelt er de laatste jaren nog iets. ‘Het aantal mensen dat edibles wil uitproberen groeit, dat merken we in onze zaak,’ zegt een coffeeshopondernemer uit de randstad. ‘Maar nu de verkoop van edibles in mijn zaak toeneemt is er een probleem ontstaan met de continuïteit van de edibles. Ik merk dat onze producenten niet goed in staat zijn om keer op keer eenzelfde kwaliteit te bieden. De sterkte van de edibles die wij verkopen verschilt hierdoor helaas wel eens. Daar baal ik van. Want goed doseren voor een optimaal prettige state of mind vraagt bij edibles nou eenmaal om iets meer aandacht dan bij het roken van cannabis.’ Als een coffeeshop klanten wil begeleiden bij het overstappen naar edibles dan moet de kwaliteit van de producten wel gegarandeerd zijn. Een bonbon die je in je favoriete shop koopt moet een zo voorspelbaar mogelijke uitwerking hebben. De ondernemer wijt de schommelingen in kwaliteit aan de wet. ‘Zolang de Opiumwet edibles geen duidelijke plek geeft, blijft het een beetje aanmodderen natuurlijk. En dat is jammer. Want edibles vormen een belangrijke stap naar het tabaksvrij consumeren van cannabis.’

Spacecake in Amsterdam

Edibles mogen eigenlijk niet, zegt de wet. Of toch wel? In Amsterdam stelde een juridische beleidsmedewerker van de burgemeester in 2006 een richtlijn op waarin staat dat coffeeshops spacecake mogen verkopen. De cake moet afzonderlijk per plak zijn verpakt en een bijsluiter moet in meerdere talen uitleggen om wat voor product het gaat. De richtlijn noemt een maximum toegestane hoeveelheid van 0,5 gram wiet per 100 gram cake. Een adder onder het gras is dat er maximaal 10 kilo aan cake – met of zonder wiet in de zaak aanwezig mag zijn. Als een coffeeshop naast spacecake ook andere cake verkoopt is dat dus wel iets om rekening mee te houden. De brief stelt dat met name hasjkoekjes en hasjlolly’s met THC niet zijn toegestaan.  De status van candies, drinks of spacemuffins is niet duidelijk. Er is al jaren een nieuwe richtlijn in de maak, die meer recht moet doen aan de nieuwe werkelijkheid in de hoofdstad.

Achtergrond werking en gezondheid

Het eten van cannabis geeft een ander effect dan blowen. Het is ook heel anders dan het drinken van alcohol. ‘Als je cannabis eet, reist het door het spijsverteringsstelsel,’ is te lezen op de website van Zamnesia. ‘Tijdens het proces van absorptie, passeert de THC de lever, waar het wordt omgezet in een veel krachtiger vorm. Delta-9 THC (normale THC) wordt 11-hydroxy-THC, dat de bloed-brein barrière veel sneller kan passeren, waardoor het veel harder inslaat!’ Bij het roken van cannabis komt de ‘normale THC’ gelijk in het bloed, waardoor het eerder de hersenen bereikt en sneller werkt. Het effect is alleen milder dan 11-hydroxy-THC .

Een deel van de THC die via rook in het bloed komt, belandt uiteindelijk ook in de lever om daar te worden omgezet in 11-hydroxy-THC, maar dat leidt tot een milder effect dan wanneer een consument de cannabis eet.

Gezonder dan roken

Het inademen van rook (of dat nou van verbrande tabak, een houtvuurtje of een walmende diesel komt) is ongezond. De Jellinek stelt op haar website over roken: ‘Eigenlijk kan je ervan uitgaan dat alles wat je verbrandt waarbij je de rook in je longen krijgt gezondheidsrisico’s met zich meebrengt. Die schade wordt veroorzaakt door het vrijkomen van teer, koolstofmonoxide en andere giftige verbrandingsproducten. Dit vergroot de kans op longziektes zoals COPD, bronchitis en mogelijk ook op longkanker.’ Verslavingsdeskundigen stellen verder dat je wat betreft cannabisgebruik de schade aan je luchtwegen kunt beperken als je cannabis rookt via een vaporizer of als je cannabis eet in plaats van rookt.

Binnen de drugspreventiewereld wordt er op kleine schaal nagedacht over het thema ‘cannabis: eten of roken?’ ‘Drugs zijn niet gezond, zegt Charles Dorpmans van Novadic-Kentron. ‘Maar een verstandig gebruik is te verkiezen boven een minder verstandig gebruik. Een bredere maatschappelijke discussie met consumenten hierover zou ik heel boeiend vinden. Eten is natuurlijk beter dan roken waar het gaat om de kans op longaandoeningen. Aan de andere kant zijn de effecten van roken voor veel blowers meer voorspelbaar dan na het eten van edibles. Maar als je edibles zou kunnen produceren waarvan je de uitwerking meer kan managen en als je het daarbij kunt begeleiden met goede voorlichting, die aanslaat bij de wat jongere consument, zeg ik niet op voorhand ‘nee’.’

Tabaksvrije consumptie

De overheid kijkt nog steeds met argusogen naar eetbare cannabisproducten. Het wietexperiment is een mooi moment zijn om op grotere schaal edibles te ontwikkelen en er onderzoek naar te doen. Bijvoorbeeld naar de optimalisering van de dosering van cannabinoïden (CBD, THC) of de invloed van het gebruik van verschillende cannabisvariëteiten bij het bereiden van edibles.

Om coffeeshops te laten experimenteren met edibles moet hennepolie van Lijst I naar Lijst II van de Opiumwet worden verplaatst. Daarmee zou een stap worden gezet naar de bereiding van edibles met een beter voorspelbare uitwerking. En daarmee zou ook een stap worden gezet naar mogelijkheden om cannabis op grote schaal op andere manieren te consumeren. Als recreatief of medicinaal middel. Maar ook in de sport speelt cannabis een rol spelen, als middel dat de sporter in staat stelt om sneller te herstellen van een zware inspanning. En sporters en patiënten geven de voorkeur aan edibles in plaats van roken.

Tot slot

Edibles vormen een brug naar een gezondere consumptie van cannabis, een scenario voor de toekomst. Maar wil de edible echt tot zijn recht komen dan zal de wet moeten worden aangepast. Wanneer de verkoop en de productie van edibles niet worden geregeld dan is de kans groot dat de illegale markt het overneemt. Nu al zijn edibles - illegaal- op grote schaal online verkrijgbaar. Het is een gemiste kans als het Wietexperiment geen plaats biedt aan edibles. Een experiment-setting is ideaal om te testen hoe coffeeshops, producenten en consumenten om kunnen gaan met edibles.